قند طبیعی و تصفیه شده چیست؟ سیب یا دونات

این روز ها، میزان قند موجود در انواع خوراکی ها، به ویژه قند طبیعی و قند تصفیه شده، به سوژه ای داغ برای گفتگو ها، تبلیغات و جلب افکار عمومی تبدیل شده است. در نگاه نخست، مقایسه محتوای قند برخی مواد غذایی ممکن است گمراه کننده باشد. برای نمونه، یک عدد سیب حدود ۲۰ گرم قند طبیعی دارد، در حالی که یک عدد دونات تقریباً ۱۵ گرم قند تصفیه شده در خود جای داده است. این مسئله ممکن است این پرسش را ایجاد کند که چگونه خوراکی ای با قند بیشتر، انتخاب سالم تری محسوب می شود؟
پاسخ این پرسش در تفاوت ماهوی بین قند طبیعی و قند تصفیه شده، ساختار غذایی، و واکنش بدن به این ترکیبات نهفته است.
نوع قند: قند طبیعی در برابر قند تصفیه شده
قند موجود در سیب از نوع قند طبیعی (عمدتاً فروکتوز) است و همراه با فیبر، ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها عرضه می شود. این ترکیب موجب می شود که سرعت جذب قند در بدن آهسته و کنترل شده باشد.
در مقابل، قند موجود در دونات از نوع قند تصفیه شده (عمدتاً ساکارز) است که فاقد مواد مغذی مفید بوده و به سرعت جذب می شود. افزون بر آن، دونات حاوی آرد سفید و چربی های اشباع، ترانس و حتی غیراشباع امگا 6 می باشد که خود از عوامل مؤثر در بروز التهاب و بیماری های متابولیک هستند.
پیشنهاد برای مطالعه : بهترین زمان مصرف قرص امگا ۳ برای هر کس کی است؟
پاسخ بدن به قند تصفیه شده در دونات
مصرف خوراکی هایی مانند دونات که حاوی قند تصفیه شده، ترکیبات فرآوری شده و شاخص گلیسمی بالا هستند؛ منجر به ❌ افزایش ناگهانی قند خون می شود. این افزایش سریع، باعث تحریک لوز المعده جهت ❌ ترشح مقدار زیادی انسولین به منظور کاهش قند خون می گردد. . نتیجه این فرآیند، ❌ کاهش شدید و ناگهانی قند خون است که می تواند با علائمی مانند موارد زیر همراه باشد.
◀ خستگی
◀ عدم تمرکز
◀ میل شدید به مصرف مجدد مواد قندی

تکرار این چرخه، احتمال ابتلا به 🔴 مقاومت به انسولین، 🔴 افزایش وزن، 🔴 چاقی شکمی، 🔴 آکنه، 🔴 سندرم متابولیک و حتی 🔴 بیماری های قلبیـعروقی را افزایش می دهد.
پاسخ بدن به قند طبیعی موجود در سیب
در سوی دیگر، قند سیب که از نوع قند طبیعی است، به دلیل وجود فیبر محلول مانند پکتین، به آرامی جذب می شود. این فرآیند ✅ افزایش تدریجی قند خون را در پی دارد و موجب ✅ ترشح منطقی انسولین می شود.
چنین الگویی در بدن :
◀ به حفظ ثبات قند خون کمک کرده
◀ از بروز ولع غذایی، پرخوری هیجانی و نوسانات خلقی پیشگیری می نماید.
◀ همچنین، فیبر موجود در سیب موجب افزایش احساس سیری و بهبود عملکرد دستگاه گوارش نیز می شود.
ویژگی | سیب (قند طبیعی) | دونات (قند تصفیهشده) |
---|
نوع قند | فروکتوز طبیعی | ساکارز تصفیه شده |
میزان فیبر | بالا | بسیار پایین یا صفر |
شاخص گلیسمی | پایین | بالا |
واکنش انسولینی | ملایم | شدید |
ثبات قند خون | حفظ می شود | مختل می شود |
میل مجدد به قند | کاهش می یابد | افزایش می یابد |
ارزش تغذیه ای | بالا | بسیار پایین |
نکته مهم درباره مصرف قند طبیعی
در این مقاله، هدف اصلی تبیین تفاوت های بنیادین میان قند طبیعی و قند تصفیه شده بود. با این حال، لازم است بر یک نکته مهم تأکید کنم: اشاره به سالم تر بودن قند طبیعی به معنای توصیه به مصرف بی رویه آن نیست.
هرچند میوه هایی مانند سیب دارای ساختاری متعادل شامل فیبر، ویتامین ها، آنتی اکسیدان ها و قند طبیعی هستند، اما مصرف بیش از حد آن ها نیز می تواند منجر به 🔴 دریافت انرژی و قند اضافی شود، به ویژه در افرادی با سطح فعالیت پایین، 🔴 اضافه وزن یا زمینه 🔴 ابتلا به دیابت نوع ۲.
هدف از این مقایسه، صرفاً روشن ساختن این مسئله بود که تمام قند ها اثر یکسانی بر بدن ندارند. قند های موجود در خوراکی های طبیعی، به ویژه وقتی در بستر کامل و فرآوری نشده مصرف می شوند، به مراتب اثرات متابولیکی ملایم تری دارند و موجب نوسانات شدید قند خون نمی شوند. با این وجود، مصرف متعادل و متناسب با نیاز های بدن همواره توصیه می شود.
نتیجه گیری
اصلاح سبک زندگی تنها به معنای پرهیز از مواد غذایی ناسالم نیست، بلکه شامل شناخت عمیق تر از ترکیبات خوراکی ها و انتخاب آگاهانه بر پایه علم تغذیه و سلامت است. توجه به نوع ترکیبات و چگونگی تأثیر آنها بر بدن، نقش مهمی در پیشگیری از بیماری ها و ارتقاء سلامت عمومی ایفا می کند.
درباره دکتر نهال حبیبی
دکتر نهال حبیبی استاد دانشگاه آدلاید، دارای دو فوقدکترا در حوزههای تغذیه و تصمیمگیریهای سلامت است و عضو نهادهای علمی معتبر بینالمللی میباشد که با بیش از ۱۳ سال تجربه و تحقیق و تدریس، در حوزه تغذیه، رژیمدرمانی، ورزش، لایفاستایل و نوروساینس به افراد زیادی کمک کرده تا سبک زندگی سالم، هدفمند و پایدار بسازند. رزومه دکتر نهال حبیبی
نوشتههای بیشتر از دکتر نهال حبیبی
دیدگاهتان را بنویسید