نوموفوبیا چیست؟ ترسی پنهان که شما را تهدید میکند

در دنیای دیجیتالی امروز، تلفن همراه به بخش جدایی ناپذیری از زندگی ما تبدیل شده است. اما آیا می دانستید ترس از جدا شدن از تلفن همراه می تواند سلامت جسم و روان شما را تهدید کند؟ این ترس، «نوموفوبیا» نام دارد.
نوموفوبیا چیست؟
نوموفوبیا (Nomophobia) از ترکیب واژه های “No Mobile Phone Phobia” به معنای ترس از نبود تلفن همراه ساخته شده است. افرادی که به این اختلال دچار هستند، در صورت عدم دسترسی به تلفن خود، 🔴 دچار اضطراب، 🔴 استرس و گاهی علائم جسمی مانند 🔴 تپش قلب و 🔴 تعریق میشوند. این اختلال می تواند به تدریج به یک مشکل جدی در زندگی روزمره تبدیل شود و حتی به روابط اجتماعی و شغلی افراد آسیب برساند.
برخی از تحقیقات نشان داده اند که نوموفوبیا بیشتر از آنچه که تصور می شود به ویژگی های شخصیتی و سبک زندگی افراد بستگی دارد. افرادی که به شدت درگیر فضای مجازی هستند یا با مشکلات روانی مانند اضطراب یا افسردگی مواجه هستند، بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال قرار دارند.
آمار های نگران کننده درباره نوموفوبیا
بر اساس تحقیقات، آمارهای مربوط به نوموفوبیا به طرز چشمگیری در حال افزایش است:
🟡 ۷۷٪ از افراد ۱۸ تا ۲۴ ساله از این ترس رنج می برند.
🟡 در گروه سنی ۲۴ تا ۳۵ سال، این رقم به ۶۸٪ می رسد.

🟡 ۶۶٪ از مردم قبل از خواب، حتماً گوشی خود را چک می کنند.
🟡 ۷۲٪ از افراد نمی توانند بیشتر از ۱۵۰ سانتی متر از گوشی خود فاصله بگیرند.
🟡 ۷۰٪ از زنان و ۶۱٪ از مردان از دور ماندن از تلفن همراهشان می ترسند.
🟡 ۴۷٪ از مردان علاقه به داشتن دو گوشی دارند، درحالی که این آمار در زنان ۳۶٪ است.
این آمار ها نشان دهنده گسترش روز افزون این ترس در میان اقشار مختلف جامعه است. جالب است بدانید که برخی از این آمارها نشان دهنده تمایل جوانان به داشتن دستگاه های بیشتر یا استفاده مداوم از گوشی است. بسیاری از افراد از این که به طور موقت یا دائمی از گوشی های خود فاصله بگیرند، احساس ناراحتی و عدم امنیت می کنند.
چگونه نوموفوبیا سلامت ما را تهدید می کند؟
نوموفوبیا تنها یک ترس ساده نیست؛ بلکه میتواند به طور جدی بر جنبه های مختلف سلامت ما تأثیر بگذارد:
۱. اختلال در خواب
افرادی که پیش از خواب، از گوشی موبایل استفاده می کنند، به دلیل نور آبی صفحه نمایش، دچار اختلال در تولید ملاتونین (هورمون خواب) می شوند. این مسئله هم کمیت و هم کیفیت خواب را کاهش می دهد و باعث خستگی روزانه و پایین آمدن تمرکز می شود. در نتیجه، این افراد ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های مزمن مانند دیابت، چاقی و فشار خون بالا قرار بگیرند.
پیشنهاد برای مطالعه : سبک زندگی سالم | راز زندگی افراد موفق
۲. افزایش اضطراب و استرس
در افراد دچار نوموفوبیا، عدم دسترسی به گوشی، می تواند موجب افزایش ترشح کورتیزول (هورمون استرس) شود. این استرس مداوم می تواند به مشکلاتی مانند فشار خون بالا و تپش قلب منجر شود. تحقیقات نشان داده اند که اضطراب ناشی از دور بودن از تلفن همراه می تواند در دراز مدت سلامت روان فرد را تهدید کند و او را مستعد افسردگی یا اضطراب های اجتماعی نماید.
۳. تضعیف روابط اجتماعی
وابستگی شدید به گوشی باعث می شود افراد در تعاملات اجتماعی دچار مشکل شوند. به مرور زمان، این افراد ترجیح می دهند ارتباطات مجازی را به گفت و گو های رو در رو ترجیح دهند. این مسئله می تواند به کاهش کیفیت روابط بین فردی و آسیب به روابط عاطفی و خانوادگی منجر شود. در حقیقت، آن ها ممکن است از برقراری ارتباط با دیگران در دنیای واقعی اجتناب کنند، که این امر به نوعی منجر به انزوای اجتماعی می شود.
۴. کاهش تمرکز و بهره وری
بررسی مداوم پیام ها و نوتیفیکیشن ها تمرکز فرد را از بین می برد و بهره وری را در محیط کار یا تحصیل کاهش می دهد. این اختلال در تمرکز می تواند تأثیرات منفی بر کیفیت کار و دستاورد های فردی بگذارد.

بسیاری از دانشجویان و کارکنان ممکن است متوجه شوند که زمان زیادی را به طور غیر ضروری در فضای مجازی و با گوشی خود صرف می کنند و این باعث کاهش توانایی آن ها برای انجام وظایف مهم تر می شود.
چگونه با نوموفوبیا مقابله کنیم؟
اگر احساس می کنید شما یا اطرافیانتان دچار این ترس هستید، با رعایت این چند راهکار کاربردی می توانید وابستگی خود به تلفن همراه را کاهش دهید:
✅ زمان بندی استفاده از گوشی
زمان های مشخصی در طول روز را به استفاده از تلفن اختصاص دهید و در سایر زمان ها گوشی را در حالت “مزاحم نشوید” (Do Not Disturb) قرار دهید. این روش می تواند به شما کمک کند تا از استفاده بی مورد از گوشی جلوگیری کرده و زمانی برای استراحت و تعاملات اجتماعی واقعی فراهم کنید.
✅ ایجاد مناطق بدون گوشی
برخی از فضا های خانه مانند اتاق خواب یا میز غذاخوری را به منطقه بدون گوشی تبدیل کنید تا ارتباطات واقعی تقویت شود. این کار به شما کمک می کند تا در کنار خانواده یا دوستان زمان باکیفیت بیشتری داشته باشید.
✅ استفاده از تکنیک های ذهن آگاهی (Mindfulness)
تمرینات تنفسی و تمرکز حواس می تواند به کاهش اضطراب ناشی از دور بودن از گوشی کمک کند. تمرکز بر لحظه حال و تجربه ی کامل آن می تواند به شما کمک کند که با احساسات ناخوشایند ناشی از فاصله گرفتن از گوشی مقابله کنید.
✅استفاده از اپلیکیشن های کنترل زمان
برنامه هایی مانند “Digital Wellbeing” یا “Freedom” می توانند به شما کمک کنند زمان استفاده از گوشی را مدیریت کنید. این اپلیکیشن ها به طور خودکار دسترسی به برخی از برنامه ها را محدود می کنند یا زمان استفاده از آن ها را کاهش می دهند.
✅ جایگزین های سالم پیدا کنید
به جای گذراندن وقت با گوشی، فعالیت هایی مانند 🟡 ورزش، 🟡 پیاده روی و 🟡 تعاملات اجتماعی حضوری را در برنامه روزانه خود بگنجانید. این تغییرات کوچک می توانند تأثیر زیادی در بهبود کیفیت زندگی شما داشته باشند.
✅ از کوچ، منتور و مشاور برای طراحی و اجرای لایف استایل سالم به دور از نوموفوبیا کمک بگیرید.
اگر احساس می کنید که مبارزه با این ترس به تنهایی برایتان دشوار است، یک کوچ یا مشاور می تواند به شما در ایجاد یک برنامه عملی و پایدار برای کاهش وابستگی به گوشی کمک کند.
نتیجه گیری
برای داشتن یک سبک زندگی سالم، کنترل استفاده از تلفن همراه ضروری است. تعادل در استفاده از تکنولوژی به شما کمک می کند کیفیت خواب، سلامت روان و روابط اجتماعی خود را بهبود ببخشید و در مسیر زندگی سالم تر، آگاهانه تر و متعادل تر گام بردارید. این امر همچنین به شما این امکان را می دهد که از فرصت های زندگی واقعی بهره برداری کنید و ارتباطات انسانی خود را با ارزش تر کنید.
اگر به دنبال راهکار های بیشتری برای بهبود سبک زندگی خود هستید، از سایر مطالب ما در وب سایت دیدن کنید.
درباره دکتر نهال حبیبی
دکتر نهال حبیبی استاد دانشگاه آدلاید، دارای دو فوقدکترا در حوزههای تغذیه و تصمیمگیریهای سلامت است و عضو نهادهای علمی معتبر بینالمللی میباشد که با بیش از ۱۳ سال تجربه و تحقیق و تدریس، در حوزه تغذیه، رژیمدرمانی، ورزش، لایفاستایل و نوروساینس به افراد زیادی کمک کرده تا سبک زندگی سالم، هدفمند و پایدار بسازند. رزومه دکتر نهال حبیبی
نوشتههای بیشتر از دکتر نهال حبیبی
دیدگاهتان را بنویسید